Rotstraal: met beide handen aanpakken!

Gepubliceerd op 7 november 2019 om 11:51

Met dit natte weer krijgen veel paarden last van rotstraal. Wat is het nou eigenlijk, waardoor ontstaat het en wat kunnen we er aan doen om het te behandelen èn ter preventie? In mijn afstudeerscriptie 'Natuurlijk bekappen of traditionele hoefsmederij, wat is het beste voor je paard?' kwam onder andere het hoefprobleem 'rotstraal' aan bod. Een probleem wat vaak onderschat wordt, maar zeker met beide handen aangepakt moet worden!

Rotstraal

Rotstraal is een aandoening die veel voorkomt bij paarden in Nederland. Het is een bacteriële infectie van het straalhoorn, die door anaerobe bacteriën wordt veroorzaakt, daarom stinkt het vaak zo erg. Het komt vaker voor aan de achterhoeven dan aan de voorhoeven. Meestal wordt het hoorn vanuit de middelste straalgroeve ondermijnd, waardoor de rest van de straal en de straallederhuid ook makkelijk kan worden aangetast. Paarden die rotstraal hebben lopen over het algemeen niet kreupel, behalve als de rotstraal verwaarloosd wordt en er dus niks aan gedaan wordt. Op dat moment kan de rotstraal in een dermate vergevorderd stadium verkeren dat het paard wel kreupel zal gaan lopen. Vaak zijn de stralen van een paard met rotstraal week of zwak, ze kunnen een diepe straalgroeve hebben waar een drabbige viezigheid en stank uit kan komen. Neem rotstraal serieus, want het zou naar binnen kunnen slaan en het hoefbeen aan kunnen tasten in een verder stadium. 

Mogelijke oorzaken

Rotstraal ontstaat vaak als het paard in een slechte hygiënische leefomstandigheid leeft. Dit zal vaker voorkomen bij een paard dat in een stal staat. Vuile stallen zijn een broedplaats voor rotstraal, door een natte, vieze stal wordt de infectiedruk groter. Daarnaast zijn er nog andere mogelijke oorzaken van rotstraal:

  • Te weinig beweging, omdat het hoefmechanisme minder goed functioneert als een paard in stal staat i.p.v. op het land of in de paddock.

  • Verwaarlozing van de hoeven, het niet bijhouden en schoonmaken ervan. Hierdoor blijft er vuil lang in de hoeven zitten, wat een bacteriële ontsteking kan veroorzaken, eventueel met maden.

  • Vuile stallen, zoals eerder genoemd. Hierdoor komen de stralen meer in aanraking met urine, ze raken sneller in verval door de hoeveelheid ammoniak die in urine zit.

  • Geen optimale algemene hoefgezondheid of slecht beslag. Bij te klein beslag staat de hoornschoen over het hoefijzer en zo kan het hoefmechanisme niet goed functioneren.

  • Vernauwde hoefvorm, heeft een minder hoefmechanisme dan een brede hoef, ze zetten minder uit waardoor vuil sneller vast blijft zitten.

  • Door met een scherp voorwerp in de straalgroeven te krabben, bestaat de kans dat er te diep gekrabd wordt. Er kan dan per ongeluk een bacterie de hoef binnendringen. 

  • Het paard beschikt niet over voldoende weerstand om bacterie- en schimmelgroei zelf te kunnen bestrijden.  

Aanpak door hoefverzorgers

Tijdens mijn scriptie heb ik verschillende professionals geïnterviewd. Mijn vraag was hoe zij rotstraal aanpakken en of zij de hoef nog op een bepaalde wijze bekappen m.b.t. de rotstraal. 

De aanpak van een natuurlijk bekapper:
Volgens de ondervraagde natuurlijk bekappers wordt er vooral aangedaan straalweefsel verwijderd en in sommige gevallen chemische of niet-chemische middelen gebruikt om de bacterie- en schimmelgroei tegen te gaan. De natuurlijk bekapper zal de hoef zo bekappen dat de straal weer een actieve rol moet gaan spelen in het hoefmechanisme. De achterzijde van de straal moet weer mee gaan dragen. Alleen op zo'n manier zal de straal weer gezond worden. Daarnaast wordt gekeken of de leefomstandigheden en voeding verbeterd kunnen worden. Uiteraard moet de eigenaar zorgen voor een goede hygiëne van de hoeven en huisvesting.

De aanpak van een traditionele hoefsmid/bekapper:
Volgens de ondervraagde hoefsmeden wordt het aangedane straalweefsel weggesneden tot er geen enkel ontstoken gedeelte meer achterblijft. Er wordt nadrukkelijk vermeld naar de eigenaar dat de stal schoon moet zijn. Er mag niet met scherpe voorwerpen in de straalgroeven gekrabd worden. Het is verstandig om ontsmettend middel te gebruiken om de bacterie- en schimmelgroei tegen te gaan. Als er gebruikt wordt gemaakt van beslag dan krijgt het paard een ruim beslag aangelegd. 

Natuurgeneeskundige visie en natuurlijke middelen

Doordat een groot gedeelte van de straal wordt weggesneden, om nog meer geïnfecteerd weefsel te voorkomen, krijgt de straal minder druk waardoor herstel minder snel zal verlopen. Veel paardeneigenaren vergeten dat rotstraal een gevolg van iets is. Rotstraal is een symptoom en de oorzaak van rotstraal is de prioriteit om aan te pakken, alleen hierdoor kan de straal herstellen. Wat de oorzaak ook is, bij elk paard kan dat weer anders zijn en heeft dus een individueel behandelplan nodig om het op te lossen. Bij rotstraal is het belangrijk om geen afsluitende middelen te gebruiken, zoals teer, omdat de bacteriën graag zonder zuurstof zitten om zich te vermenigvuldigen. Afsluitende middelen zorgen voor extra bacteriegroei.
Onderstaand worden natuurlijke middelen genoemd die mogelijk kunnen bijdragen aan het herstel van de straal en de algehele gezondheid:

  • Hoofclear Liquid Gel: een hoefverzorgingsoplossing dat wordt gebruikt bij straal- en zoolaandoeningen en het bevat gechelateerde mineralen. Deze mineralen zijn vuilafstotend en blijven gedurende een langere periode actief.
  • Teatree-olie om de straalgroeve te ontsmetten: Teatree-olie heeft een dodend- of verlammend vermogen op bacteriën, schimmels en virussen. Het is een sterke olie bij de bestrijding of voorkoming van allerlei vormen van infecties. Het is in staat om ammoniakdeeltjes in te kapselen. 
  • Rozemarijnolie op een basis van jojoba-olie: Rozemarijnolie kan ingezet worden bij allerlei aandoeningen die gebaat zijn bij een betere bloedsomloop. 
  • Silsterk: om de weerstand te verbeteren. Bevat de etherische oliën van citroen en tea tree, propolis en EKO-honing.
  • Unique-horn hoefverzorgingslijn: speciaal ontwikkeld ter ondersteuning van een goede hoefgezondheid van pony's, paarden en ezels, te gebruiken bij o.a. rotstraal.

Naast deze middelen om rotstraal te kunnen behandelen is het voorkomen van rotstraal natuurlijk belangrijk. Het zorgen van een goede weerstand, optimaal werkend immuunsysteem en een juiste huisvesting is zeer van belang. Wanneer dit goed werkt is je paard meestal in staat om een beginnende rotstraal zelf aan te kunnen pakken door het zelfgenezende vermogen van het lichaam. Dit begint bij de juiste voeding. Voor een paard is dit (onbeperkt) hooi van goede kwaliteit. Sommige eigenaren willen hun paard wat extra's geven. Dit zou kunnen in de vorm van een vitamine-/mineralenbrok. Zorg voor een zo laag mogelijk gehalte aan suiker en zetmeel.

''Laat uw voeding uw medicijn zijn en uw medicijn uw voeding'' - Hippocrates

Reactie plaatsen

Reacties

Er zijn geen reacties geplaatst.